Ik vind springen leuk om naar te kijken en DD en ik doen nog wel eens een lafhartige poging om wat balkjes op de grond op een elegante manier te overwinnen. Maar het is lang geleden dat ik zelf een springwedstrijd heb gereden. Ik weet dan ook niets meer van de tegenwoordige regels die ervoor gelden. Maar ik hoor nog wel eens wat.
De FEI wil vanaf januari de voorzitter van de jury de gelegenheid geven een combinatie uit te bellen als het welzijn van een paard in het geding is. We praten over niveau internationaal. Het klinkt op het eerste gezicht niet raar, toch? Nou, dat vindt de club van springruiters wel. Die willen namelijk dat daarvoor een ex topruiter wordt geraadpleegd. Juryleden die niet zelf op dat niveau hebben gereden, mogen van hen niet zo’n zwaarwegende beslissing nemen. Want zo’n diskwalificatie kan er bijvoorbeeld voor zorgen dat iemand de Olympische Spelen misloopt.
Iedereen schiet in de emotie
Ik heb er een paar artikelen over gelezen om mijn mening helder te krijgen. Bij zulke voornemens schiet namelijk iedereen meteen in de emotie en buitelt dan over elkaar heen. Om daaruit te blijven is het handig om twee vragen te stellen: wie gaat hierover en welk probleem lossen we hiermee op? Om met de eerste te beginnen: volgens mij gaat de FEI hierover en niet de ruiters. De FEI bepaalt de spelregels van het spelletje. De ruiters kiezen ervoor om eraan mee te doen en onderwerpen zich daarmee aan de regels die worden opgesteld. Simpel, als je die niet leuk vindt, doe je gewoon niet mee.
Voetbal of rugby
De FEI heeft bepaald dat er een jury is. Net zoals de KNVB heeft ingesteld dat er een scheidsrechter is. Als die op een fluitje blaast, gaan de spelers daarnaar luisteren. Hoewel in dit verband rugby misschien een beter voorbeeld is, want daarin is protesteren tegen een beslissing van de scheidsrechter absoluut not done. Deze scheidsrechters hebben vrijwel nooit zelf op hoog niveau voetbal of rugby gespeeld en daar valt niemand over. Ze zijn immers opgeleid om te doen wat ze doen, net als de springjuryleden. Dat iemand een goede speler is, betekent niet automatisch dat je dan ook een goede scheidsrechter bent. Dat je speler bent betekent óók niet dat je objectiever bent, misschien zelfs wel minder, maar daar kom ik zo op terug.
Je wordt toch al uitgebeld bij teveel balken?
In het springen gelden al de nodige regeltjes op het gebied van welzijnszaken. Wat is er nog niet afgedekt, waardoor deze bevoegdheid erbij komt? Het is namelijk wel belangrijk dát zo’n beslissing gepaard gaat met een gemotiveerde reden. En dat kan alleen als het terugvalt op duidelijk omschreven regels, die deelnemers ergens kunnen vinden. Anders ben je inderdaad aan de goden overgeleverd en weet je nooit wanneer je in overtreding bent.
Als het om een beslissing gaat die te maken heeft met gedrag, is dat omschrijven best lastig. Mag slaan met de zweep wel, maar overmatig slaan niet? Mag je wel sporen om, maar is overmatig spoorgebruik onwenselijk? Wat is dan ‘overmatig’ in dit verband? Dat moet je wel eerst definiëren.
Pijnschalen op wedstrijd
Gaat het probleem om intrinsiek welzijn of gaat het om de publieke opinie? En is een ex topruiter beter in staat om te bepalen of het welzijn van een paard in het geding is dan een jury? Omdat die uit ervaring meer begrip heeft over hoe het er in het heetst van de strijd aan toegaat? Of beter weet hoe ver je kunt of moet gaan? Dat laatste vind ik nou weer niet zo’n goed argument. Ieder paard is anders, maar het is niet zo dat je daardoor de graad van welzijn per paard anders kunt leggen. Zo van: Jodocus is gevoelig, dus die mag maximaal één tik, maar Karolus is een luie trapzak die nergens van opkijkt, dus die kan er wel vier aan. De wetenschap is al een tijdje bezig met zo objectief mogelijke meetmethoden aan de hand van pijnschalen, waarbij ook bij bereden paarden kan worden gescoord of ze pijn ervaren. Als dat zover is dat het in wedstrijdverband kan worden ingezet, lijkt het me dat speciaal daarvoor geschoolde deskundigen die vertrouwd zijn met dat systeem het beter kunnen hanteren dan ex topruiters. Maar dat terzijde.
Niets is objectief
Ex ruiters inschakelen geeft aan dat je niet zo’n vertrouwen hebt in de kunde van de jury. Je corrigeert dan naar de fout toe, in plaats van te investeren in het verbeteren van vaardigheden van die jury. Objectiviteit nastreven is een wassen neus. Wie de beslissing ook neemt, die is per definitie subjectief. Zelfs als je ‘m door artificial intelligence laat nemen, want dan hangt het er nog vanaf wat de parameters van het algoritme zijn, die door iemand zijn ingesteld. Ook bij deze discussie valt het me op dat het welzijn nog altijd wordt gehanteerd vanuit het oogpunt van de mens. En in het verlengde daarvan de economische waarde van het paard. Als het echt zuiver gaat om welzijn, dan kan je hier toch niet tegen zijn? Een jury gaat echt niet zomaar iemand eruit sturen, want zo’n beslissing zal altijd achteraf moeten worden gemotiveerd. Je doet dat niet omdat de kleur van het jasje je niet aanstaat.
Ik ben niet tegen sport met paarden en ik heb ook geen moeite met geld verdienen aan paardensport. Dat laatste vertroebelt alleen wel altijd meteen zulke discussies.